Diş Protezleri Nedir?
Diş protezleri, ağızdaki bozulan doğal diş yapısının düzeltilmesi veya eksilen dişlerin yerinin tamamlanması için yapılan yapay dişlerdir. Bu protezler dokuların sağlığının, estetiğinin ve rahatlığının korunmasını amaçlar. Kişinin kaybolan çiğneme fonksiyonunu, bozulan yüz estetiği ve rahatlığını geri kazandırır. Bu sorunları ortadan kaldırmak için çeşitli diş tedavileri yapılmaktadır. Protez dendiği zaman farklı çağrışımlar yapsa da implant üstü yapılan kaplamalardan tam damak protezlerine kadar geniş bir alanı kapsar.
Protezler hastaya teslim edildikten sonra protezlerin temizliği ve bakımı en önemli aşamadır. Birçok kişinin daimi dişlerini kaybetme nedenlerinden en önemlisi diş temizliğine dikkat etmemeleridir. Temiz bir ağızda dişler sağlıklı bir şekilde fonksiyonlarını devam ettireceklerdir. Kaldı ki daimi dişlerinin tamamını veya bir kısmını kaybedip, artık protez dişleri ile devam edecek olan bireyler ağız ve diş temizliği konusunda azami ölçüde dikkat etmeli ve gereken özeni göstermelidirler. Diş protezlerin temizliği konusunda dikkat edilmesi gereken noktaları sıralayacak olursak;
- Sabit protez kullanan bireylerin yapay dişleri ağızlarına kalıcı olarak yerleştirildiğinden çıkarıp temizleme imkanı olmayacaktır. Bu nedenle sabit protez kullanan hastalar; kolaylıkla ulaşılabilen ve pratik bir araç olan diş ipleri ile protez dişlerinin aralarındaki gıda kalıntılarını temizlemelidirler. Diş ipinin yanı sıra, diş fırçaları ile protez dişlerini fırçalayarak günlük diş temizliklerini yapmalıdırlar. Ayrıca her 6 ayda bir diş hekimine giderek protezlerinde oluşması muhtemel olan diş taşlarını da temizletebilirler.
- Hareketli protez kullanan hastalar ise diş protezinin temizliği ve bakımını yaparken protezlerini çıkarıp takabildiklerinden daha rahat bir işlem uygulayacaklardır. Protezlerini her günün sonunda çıkarıp , önce ılık suda diş fırçaları ile yıkayıp fırçalamalı, sonrada temiz suya katacakları protez dezenfekte edici suların içinde kısa bir süre bekletmelidirler. Ayrıca diş protezinde kullanılan malzemelerin fırçalama ve temizlik sularından çabuk etkilenip aşınabileceği de düşünülerek her 6 ayda bir diş hekimine kontrollerini yaptırmalıdırlar.
Protez Dişlerin Kullanım Ömrünü Etkileyen Faktörler
Protez dişleriniz ile yaşamaya başladıktan sonra ilk haftalar alışma süreci geçirecek ve bu süreçte, sanki ağzınızda yerleşmiş yabancı bir madde hissi veren proteziniz ile uyumlu çiğnemeler yapmaya çalışacaksınız. 1-2 hafta içinde ağzınızla uyumlu hale gelecek olan diş protezinizi artık yadırgamıyor ve onu daimi dişlerinizden ayırmıyor olacaksınız. Bu süreçlerde protez dişlerin kullanım ömrü ile ilgili yapmanız gereken en önemli uygulama elbette dişlerinizin temizliğine ve bakımına önem vermek olacaktır. Diş protezlerinin her hastaya uygulama şekli nasıl farklı ise, her diş protezinin de hastanın ağzındaki kullanım ömrü o protezi kullanan hastanın ağız hijyenine ve sağlık durumuna bağlı olarak farklılık gösterecektir. Diş protezinin günlük ve genel rutin bakımına özen gösteren ve protezi bilinçli ellerde hazırlanıp hastaya uygulanan bireylerin büyük çoğunluğu yapay dişlerini uzun yıllar rahatlıkla kullanabilmektedir. Fakat diş protezlerine bunun gibi belirli sayılarla ömür biçmek hiç doğru olmayacaktır. Çünkü; en mükemmel malzemeler ile ve kusursuz bir tasarım kullanarak dizayn edilen bir diş protezi hastaya uygulansa bile, hastanın diş fırçalama sıklığı, protezinin bakımını vaktinde yapması, ağzındaki diğer dişlerin sağlığı veya protezi ile sert cisimleri kırmaya çalışması gibi etkenlerle diş protezinin kullanım ömrü etkilenecektir. Diş protezinizi kullanırken dikkat etmeniz gereken ve protez dişlerin kullanım ömrünü etkileyen faktörleri kısaca şöyle sıralayabiliriz;
- Protez dişlerin günlük ve genel temizliğine önem verilmelidir.
- Protez dişler, 6-12 ayda bir diş hekimi kontrolünden geçirilmelidir.
- Dişler ile ceviz, fındık gibi sert kabuklu gıdalar kırılmamalı ve diş araları yabancı cisim ile kurcalanmamalıdır.
- Dezenfekte edici sıvılar uzun süre proteze temas ederse onu aşındıracağından, temizlik sırasında kimyasal sularla diş protezinin temas süresi ayarlanmalıdır.
- Protezde bir temassızlık, kendiliğinden çıkma, ağızdaki dişlerde ağrı veya iltihaplanma gibi olumsuz durumlar hissedilirse hemen diş hekimine müracaat edilmelidir.